Landareen Ekoizpena eta Osasuna

Haziak eta mintegiko landareak ziurtatzea eta kontrolatzea. Landare-izurriteen kontrola. Produktu fitosanitarioen erabilera jasangarria

Haziak eta mintegiko landareak ziurtatzea eta kontrolatzea

Kalitatea, barietate-purutasuna eta egoera fitosanitarioa bermatzeko baldintzak

Landare izurriteen kontrola

Landareen izurrien aurkako prebentzioa eta borroka ezinbestekoa da nekazaritzako eta basogintzako ekoizpena ez ezik, biodibertsitatea eta ingurumena ere babesteko. Hala, landare osasunari buruzko Europako araudiak lurraldean izurriteak sartzea eta zabaltzea prebenitzen du, bai eta agerraldi berriak agertuz gero garaiz detektatzea eta desagerraraztea ere.
 
Jarraian ematen da Nafarroan sar daitezkeelako arreta berezia merezi duten izurriteei buruzko informazioa, dela nekazaritza eta ingurumen baldintza onak daudelako, dela hurbileko lurraldeetan agerraldiak egon daitezkeelako edo agerraldiak hurbil daudelako. Gure komunitatean sartzeak kalte larriak eragin litzake laboreetan, parkeetan eta oihanetan, baita galera ekonomiko larriak ere. 

Horregatik, haietakoren bat dagoelako susmoa baduzu, jar zaitez gurekin harremanetan, mesedez. Guztien parte-hartzea ezinbestekoa da detekzio goiztiarra egiteko

 

Produktu fitosanitarioak erabiltzearekin lotutako arriskuak murrizteko, nekazariek izurriteen kudeaketa integratuaren printzipio orokorrak jarraitu behar dituzte, metodo ez-kimikoak eta arrisku txikiena duten produktuak lehenetsiz.

Zenbait ustiategik izurriteen kudeaketa integraturako aholkularitza izan behar dute, eta hori Babes Fitosanitariorako Baliabideen Ekoizle eta Operadoreen Erregistroan (EOEO) inskribatutako aholkulari batek egin behar du. Aholkularitza-betebeharretik salbuetsita daude  produktu fitosanitarioen erabilera txikiko laboreak, ekoizpen ekologikoa, ekoizpen integratua eta ziurtatutako beste sistema batzuk.

 

Kontsulta itzazu izurriteen kudeaketa integratua laboreetan ezartzeko gidak.  

Landareen eta landare produktuen kanpo merkataritzak landare izurriteak sartzea eta hedatzea prebenitzeko arau eta betekizun fitosanitarioak bete behar ditu.

Landareak esportatu edo inportatu aurretik,  kontsulta itzazu kanpoko landare merkataritzarako arauak.

Mugako ikuskapen puntuetan landareen eta landare produktuen ikuskapen fitosanitarioa egiteko eskaerak CEXVEG aplikazio informatikoaren bidez aurkeztu behar dira:

Mugako ikuskapen guneetan ikuskapen fitosanitarioa egiteko eskaera

Produktu fitosanitarioen erabilera jasangarria, giza osasunaren eta ingurumenaren gaineko arriskuak eta ondorioak murrizteko

Erabiltzeko baldintzak

Arriskuak minimizatzeko

•    Produktu fitosanitarioak nahasteko jardunbide egokien gida  
•    Produktu fitosanitarioak biltegiratzeko baldintzak
 

Merkaturatzea

Erabilera profesionaleko produktu fitosanitarioak Ekoizleen eta Operadoreen Erregistro Ofizialean (EOEO) erregistratutako establezimenduetan baino ezin zaizkie saldu produktu fitosanitarioen erabiltzaile profesionalaren txartela duten eta EOEOn ere inskribatuta dauden pertsonei.

→ Kontsulta itzazu Nafarroan erregistraturiko erabiltzaileak eta establezimenduak

Produktu fitosanitarioak erosteko eta saltzeko eragiketa guztiak Produktu Fitosanitarioen Transakzioen eta Eragiketen Erregistro Elektronikoan (TEEE) erregistratu behar dira, gehienez ere hilabeteko epean. 

Produktu fitosanitarioekin egindako transakzioen eta eragiketen erregistro elektronikoan inskribatzea
 

Ekipoen ikuskapena

Produktu fitosanitarioak aplikatzeko ekipoak aldizka ikuskatu behar dira, giza osasunerako eta ingurumenerako arriskuak minimizatzeko eta tratamenduen eraginkortasuna hobetzeko.
 

Ikuskatu beharreko ekipamenduak

  •  Produktu fitosanitarioak aplikatzeko ekipamendu mugikorra: hidraulikoak, hidropneumatikoak, pneumatikoak, zentrifugoak eta hautseztagailuak. Nekazaritzako Makinen Erregistro Ofizialean egon behar dute.
  • Aireontzien barruan aplikatzeko ekipamenduak
  • Berotegien edo beste lokal itxi batzuen barruan instalatutako ekipamenduak.


Azken bi ekipamendu horiek inskribatuta egon behar dute  produktu fitosanitarioak aplikatzeko aireontzien eta instalazio iraunkorren Erregistroan (AIIE).


Urteko ikuskapen-programa

Urtero, Nafarroako Gobernuak ikuskapen-programa bat onesten du, eta bertan sartzen dira bost urte betetzen dituzten ekipamendu guztiak eta azken ikuskapenetik hiru urte betetzen dituztenak. 

Ontzi hutsak kudeatzea

Produktu fitosanitarioen ontzi hutsak hondakin arriskutsuak dira. Kontrolik gabe kentzeak ondorio negatiboak izan ditzake ingurumenean, eta zigorrak ezartzea ekar dezake.

Hondakinaren arriskugarritasuna murrizteko eta produktu fitosanitarioa hobeki aprobetxatzeko, nekazariak hiru aldiz urez garbitu behar du ontzia, bota aurretik.

Ontzi hutsak Nafarroan ezarritako nekazaritzako SIGFITO ontziak biltzeko sistemako bilketa-punturen  batean utzi behar dira.  Hortik tratamendu-instalazioetara eramanen dira, bertan birziklatzeko edo balorizazio energetikoa egiteko, kasuaren arabera.

Araudia

•    7/2022 Legea, ekonomia zirkular baterako hondakinak eta lurzoru kutsatuak prebenitzeari buruzkoa.
•    1055/2022 Errege Dekretua,  ontziei eta ontzi-hondakinei buruzkoa.

Arriskuak minimizatzeko

•    Produktu fitosanitarioak nahasteko jardunbide egokien gida  
•    Produktu fitosanitarioak biltegiratzeko baldintzak
 

Erabilera profesionaleko produktu fitosanitarioak Ekoizleen eta Operadoreen Erregistro Ofizialean (EOEO) erregistratutako establezimenduetan baino ezin zaizkie saldu produktu fitosanitarioen erabiltzaile profesionalaren txartela duten eta EOEOn ere inskribatuta dauden pertsonei.

→ Kontsulta itzazu Nafarroan erregistraturiko erabiltzaileak eta establezimenduak

Produktu fitosanitarioak erosteko eta saltzeko eragiketa guztiak Produktu Fitosanitarioen Transakzioen eta Eragiketen Erregistro Elektronikoan (TEEE) erregistratu behar dira, gehienez ere hilabeteko epean. 

Produktu fitosanitarioekin egindako transakzioen eta eragiketen erregistro elektronikoan inskribatzea
 

Produktu fitosanitarioak aplikatzeko ekipoak aldizka ikuskatu behar dira, giza osasunerako eta ingurumenerako arriskuak minimizatzeko eta tratamenduen eraginkortasuna hobetzeko.
 

Ikuskatu beharreko ekipamenduak

  •  Produktu fitosanitarioak aplikatzeko ekipamendu mugikorra: hidraulikoak, hidropneumatikoak, pneumatikoak, zentrifugoak eta hautseztagailuak. Nekazaritzako Makinen Erregistro Ofizialean egon behar dute.
  • Aireontzien barruan aplikatzeko ekipamenduak
  • Berotegien edo beste lokal itxi batzuen barruan instalatutako ekipamenduak.


Azken bi ekipamendu horiek inskribatuta egon behar dute  produktu fitosanitarioak aplikatzeko aireontzien eta instalazio iraunkorren Erregistroan (AIIE).


Urteko ikuskapen-programa

Urtero, Nafarroako Gobernuak ikuskapen-programa bat onesten du, eta bertan sartzen dira bost urte betetzen dituzten ekipamendu guztiak eta azken ikuskapenetik hiru urte betetzen dituztenak. 

Produktu fitosanitarioen ontzi hutsak hondakin arriskutsuak dira. Kontrolik gabe kentzeak ondorio negatiboak izan ditzake ingurumenean, eta zigorrak ezartzea ekar dezake.

Hondakinaren arriskugarritasuna murrizteko eta produktu fitosanitarioa hobeki aprobetxatzeko, nekazariak hiru aldiz urez garbitu behar du ontzia, bota aurretik.

Ontzi hutsak Nafarroan ezarritako nekazaritzako SIGFITO ontziak biltzeko sistemako bilketa-punturen  batean utzi behar dira.  Hortik tratamendu-instalazioetara eramanen dira, bertan birziklatzeko edo balorizazio energetikoa egiteko, kasuaren arabera.

Araudia

•    7/2022 Legea, ekonomia zirkular baterako hondakinak eta lurzoru kutsatuak prebenitzeari buruzkoa.
•    1055/2022 Errege Dekretua,  ontziei eta ontzi-hondakinei buruzkoa.