Nafarroako Lehendakari Yolanda Barcina eta Pirinio Atlantikoetako lehendakari Georges Labazée gaur goizean bildu dira Paben, bi komunitateek 2011-2014 aldirako duela urtebete izenpetu zuten mugaz haraindiko lankidetza-hitzarmenaren jarraipen-bilkura egiteko.

Aldebiko akordioaren esparruan, goi-mailako lehen hitzordua izan da bi agintariek kargua hartu zutenetik, eta bertan aurten hamaika proiektu bultzatzeko erabakia hartu da, etorkizunean garatzeko beste lau proiektu abian jartzeko azterketa egiteaz gain. Jarduteko arloak dira: hezkuntza- eta kultura-mailakoak (hizkuntzen arteko trukeak, unibertsitate-mugikortasuna), kirola (trukeak errugbian eta pilotan), turismoa, etxebizitza iraunkorra, sustapen ekonomikoa, laborategiak eta gizarteratze eta laneratzea, besteak beste.

Hala, 2012an garatuko diren proiektuen inguruan hezkuntza-arloan nabarmentzen dira, alde batetik, gazteentzako hizkuntza eta kultur mailako trukeak eta, bestetik, ondareari buruzko hezkuntzaren mugaz haraindiko sare bat garatzea. Iruñeko Eunate BHIan (14 ikasle) eta Corellako Alhaman (14 ikasle) frantsesa ikasten duten Bigarren Hezkuntzako 28 ikaslek trukeak egingo dituzte aurten Frantziako ikastetxeekin, eta Nafarroa Behereko (Frantzia) –egoitza Irisarrin du– lurraldetako interes historiko, kultural eta ondare-intereseko tokiak bisitatuko dituzte eta baita Nafarroakoak ere.

Kirolean, pilotara zabaltzen dira errugbian izaten diren trukeak, Nafarroako Errugbiko Federazioak Bearnoko eta Landetako euskal kostaldeko departamenduko batzordearekin iaztik lan egiten baitu. Beste aurrerapenen artean, euskal pilotaren arloan, kirolari nafar eta frantsesen arteko norgehiagoka bikoitz bat programatuko da, batez ere 22 urtez azpiko mailan oinarrituko dena trinketean eta 36 metroko pilotalekuan.

Turismoan, "Kontrabandisten Ibilbidea" seinaleztatuko da. Energia berriztagarrietan eta etxebizitzan, etxebizitzetan eta sustapen berrietan energia berriztagarriak erabiltzeari buruzko esperientziak trukatzea proiektatzen da.

Halaber, aurten 2010-2011ko lankidetza-konpromisoei berriz heltzea aurreikusten da laneratzeko esparruaren barnean, gizarteratzeko eta laneratzeko programak abian jarriz (sartzeko tailer-harrobiak eta eskola-tailerrak).

Pirinioetako laborategien arloko lankidetzari ere helduko zaio berriz, bi erakundeen artean parteka daitezkeen jarduerak dibertsifikatzeko asmoz (erradioaktibitatea, erradiazio elektromagnetikoa. I+G, kimika).

Azkenik, unibertsitateko lankidetza-arloan (UPPA –NUP) Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Nagusiak 3 urtez finantzatuko duen proiektu bat planteatu da azkenean, eta haren helburua da mugaz haraindiko ikasleen mugikortasuna indartzea eta titulazio bikoitzak garatzea.

Gainera, POCTEFA funtsekin mugaz haraindiko lau proiektu egiten ari dira –finantzaketaren bi heren Europako funtsen esku dago eta, gainerakoa, eskualde sustatzaileen kargu–, eta garrantzitsuena Baiona-Doneztebe mugaz haraindiko bide berdearen sorrera da. Landaguneetan turismotik datorren ekonomia berpiztea da kontua, jada badiren bidegorri-zatiei jarraipena emanez. Baiona eta Iruñearen arteko zirkulazio arinaren ardatza osatuko du, senidetuta eta Eurovelo 1. zenbakia ibilbidean daudenak. Ibilbide horrek Sagresko Lurmuturra eta Portugalgo hegoaldea lotzen ditu. Eurovelo, bidegorrien Europako sarearen helburua zikloturistentzat distantzia luzeko hamabi ibilbide garatzea da, Europa zeharkatzea ahalbidetuko diena.

Esku-hartzeko beste eremuak dira:

- Jarduerako guneen birkualifikazioa edo "industria-habitat berri" bat sortzea, Arangurengo ibarraren edo Fret à Mouguerre-ko Europa Erdialdeko eremu pilotuekin. Pirinioetan industrialdeak sustatzea da kontua.

- San Martingo Harriaren eta Ferialen garapen turistiko komuna, mugaren bi aldeetan gune turistiko komun bat eskaintzen duena. Aipatu behar da azaroan neguko bidezaintza-arloko akordio bat izenpetu zela.

-Mugaz haraindiko arrantza-turismoa: Mugaz haraindiko ibaiko espazioa kudeatu, trukatu eta balioa emateko proiektua. Helburua Pirinioetako gune hori arrantza-turismoak aitortutako tokien artean kokatzea da, arrantza egiteko erraztasunak ematea eta lurraldeentzat garapen iraunkorreko motor bihurtzea.

Halaber, bilkuran bi aldeek etorkizunerako lankidetzarako lau ildo berri abian jartzea aztertu dute: neguan, San Martingo Harriko eta El Ferial-go eski-estazioetarako sarrera ziurtatzeko lankidetza handiagoa; zonaldearen garapen turistikorako programa bateratua Larrungo trenaren eraginpean, urtean 400.000 bisitari baino gehiago dituena; lankidetza handiagoa mugaz haraindiko babes zibilean eta larrialdietan; eta mugako garapen ekonomikoa jartzea, turismoaren eta nekazaritzako elikagaien bitartez, mugaz haraindiko zonaldean.

Jarraipen-bilkuran, Yolanda Barcinak azpimarratu du mugaz haraindiko lankidetza ere "tresna aproposa" izan daitekeela egungo krisi-testuinguruan aberastasuna eta enplegua sortzeko proiektuak bultzatzeko. Garraioei, komunikazioei, industrialdeei edo energia berriztagarriei lotutako proiektuez hitz egin du bereziki.