Bestalde, kolon eta ondesteko minbiziaren tumorearekin argi geratu da garaiz detektatzeko estrategiak zer onura dakarren ikuspegi zientifiko batetik, heriotza-arriskua murriztea dakarrelako. Nafarroan, kolon eta ondesteko herritarren bahetzea, "Hauta 90" leloa duena, Foru Komunitatean bizi diren 50 eta 69 urte bitartekoentzat da, eta etxean proba erraz batekin egiten da gorozkietan odola ezkutatuta dagoen detektatzeko. Programa 2013ko azaroan hasi zen, eta pixkanaka osasuneko oinarrizko zonaldeetan ezartzen ari da.

Dagoeneko 50 eta 69 urte arteko 52.400 nafarrek jaso dute parte hartzeko gonbita, hau da, ekimen hau bideratzen den 166.000 pertsonetatik % 32 inguruk. Gaur arte % 65,15ek parte hartu du, hasierako helburua bost puntutan gaindituz (% 60an ezarri zen). Aipatu beharra dago, Espainia eta Europako indize altuenetakoa dela era honetako bahetzeetan, programa berriki ezarri dela kontuan hartuz.

Foru Komunitatean, minbizia osasun publikoko arazo izaten jarraitzen du, bi gizonetatik bati eragingo dio, eta lau emakumetatik bati beren bizitzan. Oro har, eta bi sexuetan, kolon eta ondesteko minbizia Nafarroan eragin handiena duen tumorea da, 491 kasu urtean. Haren atzetik datoz, prostatako minbizia (gizonak), 420 kasu berrirekin, biriketako minbizia, 361 kasu berriekin, eta bularrekoa, 353 kasurekin.

Azken datuen arabera, gizonen artean gehien diagnostikatzen diren minbiziak, prostatakoa, kolon eta ondestekoa, biriketakoa, maskurikoa eta urdailekoak dira, gizonen minbizi guztien % 65,8. Emakumeen artean, bularrekoa, kolon eta ondestekoa, umetoki-gorputzekoa, biriketakoa eta melanoma dira (% 57).