12 helburu 2015ean

Aipatu den moduan, Foru Komunitateko Administrazio generoko zehar-lerroa ezartzeko planak 12 helburu ditu 2015erako, eta berariazko 62 jardueratan eta 252 ekintza zehatzetan zehazten dira.

Helburuetako bi Gobernuko departamentu guztietarako erkideak dira. Genero-berdintasuneko unitateen finkatzeari lotutakoak dira, eta genero-ikuspegia jasotzea departamentuetako politika publikoetan eta lan-prozesuetan.

Bestalde, Gizarte Politiken Departamentuak beste bi helburu aplikatuko ditu honako honi begira: emakume eta gizonek oinarrizko kirolean zer partaidetza duten aztertzera, eta gizarteratze-arloan lan egiten duten gizarte-erekundeetarako diru-laguntzek zer genero-eragin duten ezagutzea.

Osasun Departamentuak ere bi helburuetan batutako neurriak garatuko ditu, osasun-alorreko sustapen, prebentzio eta esku-hartzeko jardueretan oinarrituta, eta genero-indarkeriako kasuak detektatzeko hobekuntzan oinarrituta.

Gainerako helburuak, sei, gainerako sei departamentuei dagokie. Hala, Ekonomia, Ogasun, Industria eta Enpleguan, enplegurako politikak eta zerbitzuak aukera-berdintasuneko printzipioari egokituko zaizkio; Kulturako, Turismoko eta Erakundeekiko Harremanetarako Departamentuan, komunikatzeko eredua aldatuko da sexistak ez diren elementuak eta edukiak jaso ahal izateko; Lehendakaritza, Justizia eta Barnekoan, gizon asko dauden lan-arloetako langileak hautatzeko politikak aztertuko dira; Landa Garapen, Ingurumen eta Toki Administrazioan, landa-eremuan emakume eta gizonek bizi duten egoeraren diagnostiko bereizgarrian aurrera egingo da; Hezkuntzan, berdintasun-printzipioa jasoko da hezkuntzako politikak egiteko orduan; eta Sustapenean, bertako jardueretan, genero-ikuspegia ezartzearen alde egingo da, etxebizitzari lotutakoetan bereziki.

Administrazioaren diagnostikoa

Aipatu den moduan, plan hau egin aurretik, Nafarroako Gobernuko berdintasun-unitateek, Nafarroako Familiarako eta Berdintasunerako Institutuarekin koordinatuta, Administrazioan bertan gizon eta emakumeen arteko berdintasun-printzipioaren mailari buruzko diagnostikoa egin dute.

Aipatu beharra dago Nafarroako Gobernuak, Andaluziako Juntarekin eta Eusko Jaurlaritzarekin batera, berdintasun-unitateak dituzten eskualdeko gobernu bakarrak direla. Gainera, Teresa Nagorek prentsaurrekoan adierazi duenez, Foru Komunitateko Administrazioa era honetako diagnostikoa egin duen bakarra da.

Azterketa hori plantillaren ezaugarrietan oinarritu da; berdintasun-printzipioaren presentzia antolaketako kulturaren barnean; lan-prozesuak; eta zailtasun, behar eta lehentasunak.

Plantillaren azterketa

Administrazioko plantillari dagokionez, % 69 emakumeak dira. Portzentaje hori % 78raino igotzen da aldi baterako langileen kasuan eta % 50eraino jaisten behin-behineko edo izendapen librekoen kasuan.

Gizon eta emakumeen artean, % 8,7ko batez besteko tartea dago; Nafarroa guztirako, berriz, % 29,5ekoa. Alde hori ez da homogeneoa, baizik eta lanbide-mailaren arabera handitu edo txikitu egiten da. A maila (goi-mailako tituludunak) soldatan tarte handiena duena da zuzendaritzako postuak gizonek betetzen dituztelako bereziki, eta emakumeak lanbide-maila horretara geroago sartu direlako; beraz, osagarriak, antzinatasunarena adibidez, txikiagoak dira. Gainera, emakumeek hartzen ez dituzten pizgarri jakin batzuk daude (gauekotasunagatik, txandakako lanagatik...).

Bateragarritasun-neurriei dagokienez (lanaldia murriztea edo malgutzea eta eszedentziak), haiek baliatzen dituzten langileen % 90 emakumeak dira. Datu horrek argi erakusten du, oraindik ere gizarteak onartzen dituela kultur eta rol-banaketako gai jakin batzuk emakumeenak bakarrik izatea.

Antolaketaren kultura eta lan-prozesuak

Administrazioaren antolaketako kulturari dagokionez, kontsultatutako zuzendaritzako karguen % 65,3k esan zuen beren zerbitzuan berdintasun-printzipioa aplikatzeko inolako esperientziarik ez dela eman.

Lan-prozesuei dagokienez, Administrazioak berdintasun-printzipioa aplikatzeko dituen tresnak honako hauek dira, eragin txikienetik handienera sailkatuta: hizkuntza inklusiboa erabiltzea, genero-estereotipoak komunikazioan ekiditea, generoko klausulak erabiltzea kontratuetan nahiz diru-laguntzetan, bereizitako datuak sexuaren arabera izatea, berdintasun-printzipioa jasotzea plan estrategikoetan, eta genero-eragineko azterketak egitea Gobernuak sustatutako legeriarako.

Diagnostikoak erakusten dute lehen bi tresnak erabilienak direla (% 65 eta % 86, hurrenez hurren). Aldiz, azken biak neurri txikiko enplegatuak dira (kasuen % 31 eta % 22an). Aldiz, sexuaren araberako bereizitako estatistika-datuak zerbitzuen % 62k dute.

Azkenik, azterketak agerian utzi du Gobernuko administrazio-unitateek duten prestakuntza-eskaera berdintasun-printzipioa zuzen eta egoki aplikatzeko. Gainera, sexuen arabera bereizitako datu gehiago izateko beharra azpimarratu du.