Nafarroako Lehendakari Uxue Barkos Ernazko (Izaba) parajean izan da gaur eguerdian Hiru Behien Zergaren ekitaldian, indarrean dagoen Europako mugaz gaindiko bake itun zaharrenaren ekitaldian, hain zuzen.

Akordioa 1375ekoa da, eta Erronkari eta Baretos (Bearno) mugaldeko ibarren artean larreen gainean izandako lehiei amaiera eman zien. Ekitaldia urtero ospatzen da uztailearen 13an, eta Baretos ibarreko abeltzainek Izabako, Gardeko, Urzainkiko eta Uztarrozeko (Erronkaribar) mugaz gaindiko bizilagunei espezietan ordaintzen diete (hiru behi emanda) haien larreak erabiltzeko eskubidea izan dezaten.

Ematen diren abelburuek "sine macula" (orbanik gabekoak) izan behar dute eta hortz-hagin, ile eta adarkera berdintsukoak. Animaliak eman aurretik, Erronkaribarreko eta Baretos ibarreko alkateek, inguruko janzkera tradizionala jantzita, lehiei amaiera eman zien bake-konpromisoa berritzen dute. Hori era sinbolikoan zigilatuta geratzen da San Martingo harriaren gainean eskuak jarri (Espainia eta Frantziaren arteko 262. muga adierazten du) eta "pax avant" esanez (bakea hemendik aurrera) bertaratutako guztiek aldi berean errepikatzen dutena adiskidetasuna eta lankidetza adierazteko.

Ordainketaren jatorriaren eta arrazoiaren berririk ez dago. Mendeetan zehar, ordainketa hori etengabe egin zen, harik eta, XIV. mendean, bertan behera geratu zen arte, eta egoera horrek liskar ugari eragin zuen. Gorabehera horiek izan ziren arbitrajeko epaiaren iturri, 1375etik etenik gabe ospatu dena.

Ituna Antso herriko arbitrajeko epai batean oinarrituta dago, aldeak Pirinioetako Aragoiko udalerri horretan –orduan auzilariez bestelako erreinu batekoa zen– beraien gaiak erabakitzeko bitartekari baten bila aritu ondoren.

2011. urtean Nafarroako Gobernuak ekitaldia Kultur Intereseko Ondasun Immaterial izendatu zuen eta Nafarroako Turismo Intereseko Jaia.