Nafarroako Ospitalegunea hezur-dentsitometriak egingo dizkie tratamendu onkologikoaren ondorioz osteoporosia izan dezaketen bularreko minbizidun pazienteei. 2017ko lehen hiruhilekoan egiten hasiko dira baliabide propioekin, dagokien ekipamendu teknikoa eskuratu ondoren (dentsitometroa) eta medikuak nahiz langile teknikoak kontratatu ondoren.

Hala iragarri du Osasuneko kontseilari Fernando Dominguezek asteazken honetan, hilak 19, bularreko minbiziaren Munduko Eguna ospatzen dela-eta egin den informazio-ekitaldi batean; gainera, Bularreko Minbiziaren Detekzio Goiztiarreko Programaren balantzea egin da, Espainian aitzindaria dena (ezarri zenetik 26 urte betetzen ditu orain), eta baita 2015ean abian jarritako Bularreko Patologia Unitatearen jarduerarena ere. Kontseilariarekin batera izan dira Nafarroako Osasun Publikoaren eta Lan Osasunaren Institutuko Epidemiologia eta Osasun Prebentzioko Zerbitzuaren buru Nieves Ascunce eta Nafarroako Ospitaleguneko Kirurgia Prozesuen Laguntzako zuzendariorde Jon Ariceta.

Hezur-dentsitometriak Medikuntza Nuklearreko Zerbitzuan egingo dira, B Pabiloiko lehen solairuan (lehengo Nafarroako ospitalea), eta bertan jarriko da erositako dentsitometroa (68.000 euro ordaindu da); horretarako mediku espezialista bat eta TCAE bat (Erizaintzako laguntza osagarrietan teknikaria) kontratatzea aurreikusten da, Orain arte, proba horiek Nafarroako Unibertsitateko Klinikan egiten ziren. Zehazki, 2015ean 2.400 egin ziren (200 hilean, batez beste), 184.439 euroko kostuarekin; 2016an, orain arte 2.080 euroko zifra dsgo (hilero 231ko batez bestekoarekin eta 135.493 euro).

Gainera, bularreko minbiziari dagokionez, Medikuntza Nuklearraren Zerbitzuak eta Kirurgiakoak ere tumorearen gongoil zelatariaren detekzio- eta kirurgia-prozesuak egiten dituzte (irrati bidez gidatuta) ebakuntza-gelan erabiltzeko gammakamera txikiekin, eta hezur-gammagrafiak eta SPECT-TAC (irudi hibridoaren teknika) metastasia detektatzen.

2015ean Nafarroako Ospitalegunean bularreko minbizia zuten 429 paziente operatu zituzten, haietako batzuk zenbait ebakuntzetan; beraz, azken horien kopurua 464 izan zen, Jon Aricetak azaldu duenez. Haien % 78an, kirurgia kontserbadorea egin zen, % 10 masektomiak zian ziren, eta % 2an bakarrik egin zen kirurgia axilarra (gongoil zelatariaren biopsia edo linfadenektomia). Zifra horiek aurreko urteetako antzekoak dira, % 1a baino txikiagoko aldaketarekin.

Aipatu beharra dago Nafarroako Ospitaleguneak kirurgia onko-plastikoko prozesuak egiten dituela eta, haiei esker, kirurgia kontserbadore gehiago egin daitezkeela, tumore handiak eta lesio multifokalal dituzten pazienteetan bereziki, estetika hobea lortuz ( orbaina gutxiago ikusten da); horrez gain, deformazioak saihesten ditu, simetria eta bularreko ingurunea zaintzen ditu.

Ebakuntzen itxarote-zerrendari dagokionez, ia ez dago: pazienteen % 100 ia ebakuntza egiteko datarekin ateratzen da kontsultatik, eta diagnostikoaren komunikazio-kontsultaren eta kirurgiaren arteko atzerapena 15 eta 20 egun baliodunen artean dago.

Mamografiei dagokienez, gaur egun 2.298 paziente daude itxarote-zerrendan. Hura murrizteko asmoz, iragan udatik Osasunbidea-Ok zenbait neurri martxan jarri ditu, esaterako: Nafarroako Ospitalegunean arratsaldez mamografia gehiago egitea, INSPLn udan mamografiak egitea; eta probak itunpeko zentroetara bideratzea. Ekintza horiei esker, iazko uztailean baino 770 pertsona gutxiago daude Nafarroako Ospitaleguneko itxarote-zerrendan (3.068 zeuden orduan).

Azterketa egiteko kontsultei dagikienez, inplikatutako zerbitzuen aldetik azterketa bat egiten ari dira jarraipen klinikoko beharrak gaitz horretarako ezarritako protokoloei egokitzeko asmoz.

Kirurgia Plastikoko Zerbitzuak kirurgia bidez tratatzen du linfedema (besoa handitzea bularrean eta besapean ebakuntza egin ondoren) anastomosi linfatikoaren bidezko mikrokirurgia-prozedurarekin (bypass). Gaur egun,era horretako 2-3 ebakuntza egiten dira astero.

Bularreko Minbiziaren Detekzio Goiztiarreko Programa (PDPCM) 1990ean hasi zen Nafarroan, lehenik urte horretako otsail eta irail arteko programa pilotu modura; haren ondoren, lehen txandarekin hasi zen "ofizialki". 26 urte hauetan (13 txanda), 180.000 emakume sartu dira barnean, eta haietatik 154.923k gutxienez azterketa bat egin dute. Nieves Ascuncek azaldu duenez, partaidetza orokorra % 86,45ekoa da, Espainiako altuena, eta ehuneko horrek gora egiten du (% 95,58) aurreko txandetan parte hartutako emakumeen artean; horrek adierazten du programaren atxikimendua zenbaterainokoa den. Urte hauetan guztietan 3.700.000 mamografia baino gehiago egin direla kalkulatzen da.