Betelu herritik igarotzen den Araxes ibaiko ibai-igerilekua, Nafarroako Osasun Publikoaren eta Lan Osasunaren Institutuak osasun eta ingurumen baldintzak kontrolatzen dituen bainu naturaleko ur-eremuan sartu da aurten. Hain zuzen, beharrezko baldintzak betetzen badira, bainurako gai hartzeko egiten ditu kontrol horiek.

Eremu horrez gain, beste 11 daude dagoeneko errolda horretan. Herriko udalak eskatu du eta zenbait denboralditan uraren kalitatearen kontrol analitikoa eginda, bainurako erabiltzeko beharrezko baldintzak betetzen dituela egiaztatu da. Hauek dira beste 11 eremu horiek: Moreako urmaela (Beriain); Ur gaziko iturburua 1 (Lizarra); Allotzeko urtegia 1 (Lerate); El Pulguer urmaela 1 (Tutera); Urederra ibaia 2 (Artabia); Ezka 1 ibaia (Burgi); Aragoi ibaia 1 (Zarrakaztelu); Urederra ibaia 1 (Zudairi); Benasako arroilako sakana 1 (Nabaskoze); Anduña ibaia 1 (Otsagabia) eta Uztarroze ibaia 1 (Uztarroze).

Adierazi behar da denek azaleko urak erabil ditzaketela bainatzeko ibilgu naturaletik igarotzen diren bitartean, betiere berariazko debekurik ez badago, urei buruzko arautegiari jarraiki, hala ere, Nafarroako Gobernuak baimendutako eremu naturaletan eta programan barne hartzen direnak bakarrik erabiltzea gomendatzen du, izan ere, horien uren kalitatea kontrolatzen du, Europako araudia aplikatuz.

Uren kalitate-kontrolak

Kalitate-kontrolei dagokienez, denboraldi hasi baino lehen eremu bakoitzeko uren hasierako lagin bat lortzea eta aztertzea aurreikusita dago, eta ur-laginketa programatu bat. Horrez gain, bainu-denboraldi luzeagoa duten eremuetan zortzi lagin hartuko dira gutxienez, eta gainerako eremuetan lau lagin. . Laginaren emaitza "ez gai" bada, 72 ordu igaro lehen berriro hartuko da lagina emaitza hori berresteko, uraren kalitatea kalifikatzeko, eta hala badagokio, bainuari buruzko informazioa emateko edo murrizketa neurriak hartzeko.

Eremu bakoitzaren uraren sailkapena denboraldi bakoitzaren eta aurreko hiru denboraldien analisiari buruzko informazioaren arabera egiten da. 2016. urtean egindako ebaluazioaren laburpenari esker, sei eremuen kalitatea "bikaintzat" hartu da: Moreako urmaela Beriainen, Aragoi ibaia Zarrakaztelun, Ur gaziko iturburua Lizarran, Allotzeko urtegia, Benasako arroilako sakana Nabaskozen eta Uztarroze ibaia Uztarrozen.

Beste hiru eremutan "ontzat" hartu da: Ezka ibaia Burgin, El Pulguer urmaela Tuteran eta Urederra ibaia Zudairin.

Eremu batean bakarrik hartu zen uraren kalitatea "ez gaitzat", Anduña ibaiko eremua, zehazki, Otsagabian, gorotz-jatorriko mikroorganismoak aurkitu direlako, ziur asko, eremuan dagoen abeltzaintza-jarduerarengatik. Osasunbideak egoera horrek jarraitzen duen bitartean ez bainatzea gomendatzen du.

Programaren garapenean, ISPLNk, Ingurumeneko Zuzendaritza Nagusiak, Foruzaingoak eta Ebroko eta Kantauriko Konfederazio Hidrografikoek parte hartzen dute. Horrez gain, bainua hartzeko eremuak kokatuta dauden udalerriek beraien eskumenak dituzte eremuko ingurua kudeatzean, eremu hori garbiketa, higiene eta osasungarritasun egoera egokietan mantentzean eta erabiltzaileen segurtasuna kudeatzean. Horrez gain, uren kalitateari eta egindako kontrolei buruzko informazio-kartelak jarri behar dituzte. Bestalde, kalitatea hobetzen lagundu behar dute, egon daitezkeen isuri kutsagarriak kontrolatuz.