Ezartzeko epeak

Aurrekontuaren arabera, 2013ko abenduaren 31n 2 etxebizitza edo gehiago eta 50 urtetik gora dituzten eraikinek txosten hori izan beharko dute 2017ko abenduaren 31 baino lehen.

2014ko urtarrilaren 1etik aurrera babestutako birgaitze-erregimena izango duten eraikinek lortu beharko dute dagozkien jarduketen aldi baterako kalifikazio-eskaera egin baino lehen.

Azkenik, 2020tik aurrera, 50 urte bete dituzten etxebizitza bateko eraikinek, txostena hurrengo urtean eskuratu beharko dute. 2018, 2019 eta 2020rako denboraldi iragankor bat aurreikusten da. Ebaluazio-txostenak udaletxetan utziko dira, haiek horren berri Nafarroako Gobernuari eman beharko diote, eta Nafarroako Gobernuak erregistro bat sortuko du.

Etxebizitzen eskuratzaileek edo maizterrek saltzaileari edo alokatzaileari ebaluazio-txostenaren kopia eskatu ahalko diote, baldin eta eraikina hura izatera behartuta balego. Kopia ukatuko balitzaio, eskatzailea dagokion Udalean informatu ahal izango da.

Ondorioak

Aurreproiektuak jasotzen duenez, azterketa ez duten edo akats larriak (txosten "desegokiak") konpontzen ez dituzten jabeek ezingo dituzte etxebizitzaren babestutako birgaitzearen onurak baliatu. Era horretan, Gobernua laguntza publikoak dituzten birgaitze-obrek nahitaezko konponketak barnean har ditzan saiatzen da.

Halaber, jabeei ez zaizkie bizigarritasuneko zedulak emango edo galdu ahal izango dituzte; eta zehapenak izango dituzte arau-hauste larriagatik (Lurraldearen Antolamendu eta Hirigintzako Foru Legearen 212.22 eta 212.12 artikuluak, eraikinak kontserbatzeko eta mantentzeko betebeharrak ez betetzeari lotutakoak).

Helburuak

Arauaren asmoa da, alde batetik, etxebizitza-eraikinen parkearen kontserbazio eta birgaitzearen alde egitea, eta bestetik, existitzen diren hiri-sareak berritzea, bertako segurtasuna, osasungarritasuna eta irisgarritasuna ziurtatuz; hala, erabiltzaile, bizilagun eta oinezkoentzat ez da arriskurik egongo; horrekin batera, arauaren asmoa da ekidin daitekeen eraikinen hondatzea ez gertatzea; eta eraikinen energia-eraginkortasuna nolakoa den jakitea (isolatze termiko mailak ondorioak ditu energia-kontsumoan).

Gainera, 8/2011 Errege Dekretu Legegilean jasotako aurreikuspena arautzen du, "eraikinen ikuskaritza teknikoa" ezarri zuena, "eraikinen ebaluazio txosten"-aren kontzeptu zabalenean sartzen dena eta foru-dekretuaren aurreproiektu horrek finkatzen duena hiriko birgaitze, birsortze eta berrikuntza arloko estatuko hurrengo araudiarekin bat etorriz; araudi horrek planta berri bat eraikitzearen alde baino eraikuntza-modalitate horren aldeko apustua egiten du.

Horri buruz, indarrean dagoen legeriak (38/1999 Legea, azaroaren 5ekoa, Eraikuntzaren Antolaketari buruzkoa) eraikinak kontserbatu eta mantentzeko betebeharra ezartzen du, eta interes hori jabearen beraren interesa baino haratago doa, eta txertatzen da: ondarea eraikita izateko interes orokorrean, baliabideak ez xahubidetzen, energiaren aurreztean eta norberaren eta besteen segurtasuna zainketan.

Azterketa

Testuaren arabera, ebaluazioak eraikin osoa hartuko du, bertako elementu komunak nahiz bertan dauden etxebizitzak edo lokalak. Zehazki, honako alderdi hauek jorratuko ditu:

- Segurtasuna: eraikinaren egoera orokorra; egiturazko eta eraikuntzako elementuak, instalazioa, baina azken horiek salbuespen batekin: ikuskaritza tekniko zehatzak eskatzen dituzten instalazioek eta era independentean egingo dira, esaterako: igogailuak, galdara-gelak…

- Irisgarritasuna: eraikinak pertsona guztientzako irisgarritasuna duen edo ez aztertuko da, eta izango ez balu, ea hura fisikoki, teknikoki eta ekonomikoki konpon daitekeen.

- Energia-eraginkortasuneko ziurtagiria: estatuko araudiak adierazten duen edukiarekin eta etxebizitzaren eskuratzaileari horren berri emango dio eta, hala badagokio, isolatze edo instalazioen hobekuntzako birgaitzea sustatuko du.

- Bizigarritasuna: bizigarritasuneko gutxieneko baldintzak betetzen diren edo ez, bai eta existitzen diren infraetxeak identifikatu eta detektatzea.

Txostenak akatsak diagnostikatzen ditu, baina ez du irtenbide zehatzik planteatzen eta ondorengo proiektu baten xede izango da, hala badagokio.

Nafarroako etxebizitza-parkea

Nafarroako Foru Komunitateak 320.000 unitateak gainditzen dituen etxebizitza-parke bat du, eta haien % 28 baino gehiagok berrogeita hamar urte baino gehiago dituzte. Aurreproiektuak aurreko aldietan eraikitako etxebizitza-kopuru "handia" hartzen du kontuan bereziki.

Nafarroako Gobernuak birgaitzea eta mantentze-lanak babestu ditu laguntzen bidez eraikinaren antzinatasun, obren izaera era hartzaileen errentaren arabera (10/2010 Foru Legea, maiatzaren 10ekoa, Nafarroako Etxebizitza Eskubideari buruzkoa, eta gainerako baterako araudiak).

Aurreproiektuaren arabera, "azken urteotako birgaitze-jarduera handia izan arren, birgaitzerik izan ez duten etxebizitza-eraikinen kopuru handia dago oraindik; beraz, akats garrantzitsuak izan ditzakete denboran zehar izandako hondatzeengatik, haien eraikuntzaren kalitate eskasagatik edo erabilera txarragatik edo mantentze-lan desegokiagatik eraikinen gutxieneko segurtasun edo osasungarritasuna izan dezaten".